Dan jezika u EK u Briselu

U Briselu je, bez obzira na postojanje niza jezika na koje se prevode sjednice i govori, do sredine 90-tih francuski bio jezik evropskih birokrata, da bi se u posljednje vrijeme engleski izborio za dominatnu poziciju. Od januara ove godine Evropska Komisija ima čak i komesara za višejezičnost. To je Rumun, Leonard Orban.

U Evropskoj Uniji postoje 23 službena jezika i 60 regionalnih. No, da bi se Finci, Španjolci, Grci ili Nijemci mogli što bolje sporazumijevati, moraju učiti strane jezike. To je i zvanično odlučeno u Evropskoj uniji još 2002-e godine, kaže komesar za višejezičnost Leonard Orban i dodaje:

«Šefovi država i vlada zemalja članica postavili su veoma ambiciozan cilj, maternji jezik plus najmanje dva strana jezika. To je cilj Evropske Unije, koji mi sada pokušavamo ostvariti.»

Polovina učenika i studenata iz zemalja Evrospke Unije uče najmanje dva strana jezika. Najčešće je jedan od njih engleski, iako se Evrospka Unija nije mogla dogovoriti da to bude zajednički, službeni jezik u Briselu. Leonard Orban, pored maternjeg rumunskog jezika, govori francuski, malo talijanski i engleski kaže:

«Odgovor je jasan. Mi smo protiv jednog zajedničkog jezika u Evropskoj Uniji. Mi želimo razvijati sve jezike, koji se govore u zemljama članicama. Naš zadatak nije da odredjujemo koji je prvi strani jezik a koji drugi, koji se mora ovladati.»

Evropska Komisija finansira niz projekata, koji za cilj imaju učenje stranih jezika. Riječ je o kursevima stranih jezika u sredstvima javnog sobraćaja, radio-kursevima, pozorišnim projektima za djecu predškolskog uzrasta. U ovim projektima aktivno učestvuje i Deutsche Welle. Sa jednim zajedničkim službenim jezikom u Evropskoj Uniji sigurno bi bilo lakše ali bi to zasigurno značilo i kulturno osiromašenje, smatra Leonard Orban. Stoga evropska Komisija godišnje plaća jednu i po milijardu eura za prevodilački aparat, koji radi na 23 jezika. Leonard orban:

«Njegovanjem i postojanjem 23 službena jezika i njihovom potpunom ravnopravnošću štitimo pravo na jednakost i ista gradjanska prava za sve zemlje, članice Evropske Unije.»

Evropska Unija ima štaviše obavezu da prevodi na sve jezike, koji se u njoj govore, smatra novopridošli komesar za višejezičnost Leonard Orban. Samo polovina gradjana EU govori jedan strani jezik, stoga svako ima pravo na informaciju na sopstvenom jeziku. Mnogi političari se žale da njemački jezik sve više gubi na značaju. Tim prije što se važni dokumenti sa velikim vremenskim zaostatkom prevode na njemački. Leonard Orban odgovara da nema dovoljno finasijskih sredstava da sve važne dokumente, a riječ je o 180.000 stranica godišnje, prevede na tri radna jezika Evropske Komisije, engleski, francuski i njemački. I tu upravo postaje jasno da je najdominantniji jezik, engleski, kao najjednostavnije sredstvo komunikacije. Nije li onda engleski, bez obzira na ravnopravnost svih jezika u Evropskoj Uniji, nekako najravnopravniji, odnosno ipak jezik broj jedan? Komesar za jezike Leonard Orban, iako tek od januara na ovoj funkciji zna da je ovo pitanje veoma osjetljivo:

«Ovaj resor ima političku dimenziju. Zašto? Zato što je jezik usko povezan sa nacionalnim identitetom. To je vrlo osjetljivo pitanje. Jezik može poslužiti kao most, ali i kao instrument podjele.»

To posebno važi za kandidate za učlanjenje sa Balkana. Tim prije što su razlike u jezicima koji se govore u Srbiji, Hrvatskoj, BiH-i i Crnoj Gori veoma male. Pa ipak vlade ovih zemalja insistiraju na postojanju sopstvenih jezika.

Bernd Riegert